ادبیات اجتماعی ایران

ابوالقاسم عارف قزوینی در ۱۲۵۹ خورشیدی در قزوین متولد شد. وی صرف و نحو عربی و فارسی را در این شهر فرا گرفت و به دلیل اینکه شاعر و موسیقیدان توانایی بود با شاهزادگان قاجار آشنا شد، او به تهران مهاجرت کرد و در این دوره مورد توجه شاهزاده موثق‌الدوله قرار گرفت و به اجبار به خدمت وی درآمد.

سید اشرف‌الدین گیلانی (یا حسینی یا قزوینی) (۱۲۸۷ ق. قزوین - ۱۳۵۲ ق. تهران یا ۱۳۱۳ خ.) شاعر، نویسنده و مدیر روزنامه نسیم شمال از روزنامه‌های دوره مشروطیت ایران بود.

اشرف‌الدین‌ چنانکه‌ خود گفته‌ است‌ در ۱۲۸۸ ه‍.ق‌/۱۸۷۱م‌ در قزوین زاده‌ شد. نام‌ پدرش‌ را سیداحمد حسینی‌ قزوینی‌ گفته‌اند.

(فخر عادل خلعتبری) (۱۲۷۷ – ۱۳۴۵) روزنامه‌نگار و از شاعران صاحب نام ایران و مادر سیمین بهبهانی است.  فخرعظمی از زنان پیشرو جنبش زنان ایران و از شاعران موفق زمان خود بود و در انجمن نسوان وطن خواه عضویت داشت (۱۳۰۴- ۱۳۰۸).